СОТ ЛИНГВИСТИКАСЫНДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ТЕРМИНДЕР МЕН ӘДІСТЕР ЖӘНЕ САРАПШЫ МІНДЕТТЕРІ

Мақалада сот лингвистикасы лингвистикалық ғылымның жас саласы ретінде қарастырылды. Заманауи ғылымда лингвистикалық сараптама ғылымының парадигмалық мҽнін ашу аса маңызды. Мақалада жалпы тіл біліміндегі тың бағыт сот лингвистикасының ғылыми аппараты, осы салаға тҽн ҧғым атаулары қаралып, оны зерттеген ғалым-зерттеушілердің ой-тҧжырымдары сипатталады. Сонымен қатар кейбір сот сараптама процестеріне талдау жҥргізіледі. Сот лингвистикасы тіл мен қҧқықтың тоғысында сараптамалық білімнің жаңа саласы ретінде қалыптаса бастағаны белгілі. Аталған ғылым саласы лингвистикалық-қҧқықтық ҧғымдар жҥйесі мен оның бірыңғай терминологиясының болмауы жҽне теориялық-қолданбалы лингвистиканың жоғары сҧранысқа ие болуы себепті ҿте маңызды ҽрі ҿзекті болмақ. Бҥгінгі кҥнге дейін сот лингвистикасы мен сотта сҿйлеу білімінің зерттеу нысаны мен пҽніне салыстырмалы-салғастырмалы талдау жасалмады. Сондықтан мақалада тіл біліміндегі теориялық тҧжырымдарды негізге ала отырып, қазақ сот лингвиcтикасының теориясын қалыптастыру алғышарттары жасалады. Пҽнаралық ғылымдар тоғысындағы зерттеу тіл білімінің прагмалингвистика саласының жаңа қырларын ашып, білімнің тереңдей тҥсуіне ықпалын тигізеді.

1. Голев Н. Д. (1999) Постановка проблем на стыке языка и права // Юрислингвистика: межвуз. сб. науч. тр. Барнаул: Изд-во Алт. ун-та, 1999. Вып. 1. Проблемы и перспективы. С. 12-59.

2. Дударева Я.А. (2014) Лингвистическая экспертиза товарных знаков. – Кемерово: Кемеров. гос. ун-т, 2014. – 203 с.

3. Жарқынбекова Ш. Қ., Нҧртазина М. Б., Сыздықова Г. (2019) Заң лингвистикасы. - Нҧр-сҧлтан, Л. Н. Гумилев атындағы ЕҦУ, 2019. – 298 б.

4. Изотова Т.М., Кузнецов В.О., Плотникова А.М. (2016) Методика проведения судебной лингвистической экспертизы по делам об оскорблении // Теория и практика судебной экспертизы в современных условиях №1(41), 2016.

5. Карымсакова Р.Д., Ли В.С. (2013) Оскорбление и клевета: взгляд эксперта / Отв. ред. Г.Х. Аженова — Алматы: «Адил соз», – 2013. – 152 с.

6. Қазақ тілінің сҿздігі. (1999) – Алматы: Дайк-Прес, 1999. – 774 б.

7. Оразбаева А.С. (2017) Ҽлеуметтік тілдік қақтығыстарды реттеудегі лингвистикалық сараптама қызметінің рҿлі // Ш. Уҽлиханов атындағы Кҿкшетау мемлекеттік университетінің хабаршысы. Филология сериясы. №1, 2017. – 118-123 б.

8. Плотникова А.М. (2017) Конфликтная коммуникация в аспекте судебной лингвистики. – Екатеринбург: ТХТ, 2017. – 197 с.

9. Подкатилина М. Л. (2013) Судебная лингвистическая экспертиза экстремистских материалов. – Москва: Юрлитинформ, 2013. – 184 с.

10. Таусоғарова А.Қ. (2017а) Сот-лингвистикалық сараптама жҽне когнитивтік лингвистика ғылыми аппаратының сҿздігі / қҧраст. А.Қ. Таусоғарова. - Алматы: Қазақ университеті, 2017. – 60 б.

11. Таусоғарова А.Қ. (2017б) Лингвоқақтығыстану негіздері: оқу-ҽдістемелік қҧралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2017. – 74 б.