НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ ЯЗЫКОВЫХ НОРМ СОВРЕМЕННОГО КАЗАХСКОГО ПИСЬМА

Известно, что нормы письма любого языка подвергаются изменениям под влиянием внутренних языковых процессов и внешних факторов воздействия. В связи с чем работы, направленные на изучение вопросов языковой нормы, орфографии, пунктуации, регулирование и закрепление новых языковых явлений, выявленных в контексте современных реалий, узаконивание орфограмм, ставших привычными в практике письма, представляются весьма актуальными и перспективными. В соответствии с целью нашей исследовательской работы в статье рассматриваются отдельные моменты вопроса применения правил и норм, установленных правилами пунктуации и правописания казахского языка в современной практике письма, акцентируется внимание на ряде правил, часто не учитываемых при письме со стороны пишущих, видах орфограмм, вносящих разнобой в единство передачи слов, их отношении к нормам языка и причинах их использования на практике. В исследовании применяются методы сбора, отбора, систематизации языкового материала, а также описательный, статистический, сравнительный методы и метод ортологического анализа. Результаты исследования и представленные рекомендации вносят определенный вклад в дело унификации слов с различными вариациями в современной письменной практике, дополнения и уточнения правил правописания, повышения языковой грамотности учащихся и студентов. 

1. Abai.kz [Электронды ресурс]. – https://www.abai.kz/ (Пайдаланылған күні: 15.03.2024). Aiqyn [Электронды ресурс]. – https://aikyn.kz/ (Пайдаланылған күні: 10.02.2024).

2. Әділет. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі [Электронды ресурс]. – https://adilet.zan.kz/kaz/ (Пайдаланылған күні: 20.03.2024).

3. Білім айнасы [Электронды ресурс]. – https://bilimainasy.kz/ (Пайдаланылған күні: 17.04.2024).

4. Дәулетбекова Ж., Рай К., Юсуп П., Сарыбаева А. Қазақ тілі: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстануматематика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық. – Алматы: Атамұра, 2020. – 116 б.

5. Didar [Электронды ресурс]. – https://didar-gazeti.kz/ (Пайдаланылған күні: 18.04.2024).

6. Егемен Қазақстан [Электронды ресурс]. – https://egemen.kz/ (Пайдаланылған күні: 25.02.2024).

7. Inbusiness.kz [Электронды ресурс]. – https://inbusiness.kz/kz (Пайдаланылған күні: 24.02.2024).

8. Конференция материалдары: «Ғылым және білім берудегі дәстүрлер мен инновациялар: тарих, қазіргі жағдай, перспективалар» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. – Орал, 2022.

9. Qazaq gazetteri [Электронды ресурс]. – https://kazgazeta.kz/ (Пайдаланылған күні: 17.03.2024).

10. Newsroom [Электронды ресурс]. – https://newsroom.kz/ (Пайдаланылған күні: 20.03.2024).

11. Ortalyq Qazaqstan [Электронды ресурс]. – https://ortalyq.kz/ (Пайдаланылған күні: 15.02.2024).

12. Орфографиялық сөздік / құраст.: Н.Уәлиұлы, А.Фазылжанова, Қ.Күдеринова, Ғ.Әнес. – Алматы: Тіл білімі институты, 2007. – 480 б.

13. Орфографиялық сөздік / құраст.: Н.Уәли, Қ.Күдеринова, А.Фазылжанова, Ж.Исаева, Н.Әміржанова, А.Әмірбекова. – Алматы: Дәуір, 2013. – 720 б.

14. Сыздық Р. Қазақ тілінің анықтағышы (емле, тыныс белгілері, сөз сазы). – Астана: Елорда, 2000. – 532 б.

15. Сыздықова Р. Тілдік норма және оның қалыптануы (кодификациясы). Көптомдық шығармалар жинағы. – Т. 8. – Алматы: Ел-шежіре, 2014. – 292 б.

16. Túrkistan [Электронды ресурс]. – https://turkystan.kz/ (Пайдаланылған күні: 25.02.2024). Уәли Н. Графика. Орфография. Орфоэпия. – Алматы, 2018. – 250 б.