ПРЕДМЕТ И ЗАДАЧИ КАЗАХСКОЙ ТЕОЛИНГВИСТИКИ
https://doi.org/10.55491/2411-6076-2020-4-19-28
Аннотация
В статье определены предмет и задачи тюркологической теолингвистики в целом и казахской в частности. Очерчен круг источников изучения религиозной сферы языка, тюркологической и казаховедческой теологии в их историческом развитии – от первобытных космологических представлений и верований и тенгрианства по наше время.
Об авторе
А. Н. ГаркавецКазахстан
Главный научный сотрудник, доктор филологических наук, профессор
Алматы
Список литературы
1. Studiereeks Tijdschrift Vrije Universiteit Brussel, Nieuwe Serie, № 8. Theolinguistics / ed. J.-P. van Noppen. – Brussel: V.U.B., 1981.
2. Wagner A., 1999, Theolinguistik? – Theolinguistik! [в:] H. O. Spillmann, I. Warnke (Hrsg.), Internationale Tendenzen der Syntaktik, Semantik und Pragmatik. Akten des 32.Linguistischen Kolloquiums in Kassel 1997, Frankfurt am Main: Peter Lang, S. 507–512; Theolinguistik. Band 4. Bestandsaufnahme – Tendenzen – Impulse / Hrsg. Greule A., Kucharska-Dreiß E. – Insingen. 2011, 228 S.
3. Кончаревич К., Гадомски А. К. Преглед теолингвистичких испитивања у Русији, Украјини и Пољској // Српска теологија у двадесетом веку: истраживачки проблеми и резултати, књ. 16 (2014), с. 151-178.
4. Гаркавец А. Н. 1) Тюркская руническая надпись на чаше из Иссыкского кургана V-IV веков до нашей эры. + Приложение: Надписи на сосудах из Надь-Сент-Миклоша. – Алматы: Баур, 2019. – 56 с.; 2) Біздің дәуірімізге дейінгі V–IV ғасырлардағы Есік қорғанынан табылған күміс тостағандағы түркі руникалық жазба. – Алматы: Баур, 2019. – 34 б.; Garkavets A. N. 1) Turkic Runic Inscription on the Silver Cup from the Issyk Burial Mound of V-IV Centuries BC. – Almaty: Baur. – 34 pp. – Алматы: Баур, 2019. – 34 p.; 2) M. Ö. V-IV. Asırlara Ait Esik Kurganında Bulunan Gümüş Kap Üzerindeki Türk Runik Yazıtı. – Аlmatı: Baur, 2019. – 34 s.
5. Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi. Çeviren Besim Atalay. 4 cilt. – Ankara: Alâeddin Kıral basımevi, cilt I, 1939; cilt II, 1940; cilt III, 1941; cilt IV, 1943; 5. Baskı. – Ankara: TDK, 2006; Қошғарий Маӽмуд. Девону луғотит турк: Туркий сўзлар девони. 3 т. Тарҗимон ва нашрга тайёрловчи филология фанлари кандидати С. М. Муталлибов. – Тошкент: Ўзбекистон ССР Фанлар академияси нашриёти, т. І, 1960; т. ІІ, 1961; т. ІІІ, 1963; т. IV. Индекс-луғат / F. Абдурахманов. Муталлибовлар иштироки ва тахрири остида, 1967; Мах̣мӯд ал-Ка̄шг̣арӣ. Дӣва̄н Луг̣а̄т ат-Турк / Перевод и предисловие З.-А. М. Ауэзовой. Индексы Р. Эмерса. – Алматы: Дайк-Пресс, 2005; Мах̣мӯд ал-Ка̄шг̣арӣ. Дӣва̄н луг̣а̄т ат-турк (Свод тюркских слов). В 3-х томах / Перевод с арабского А. Р. Рустамова под ред. И. В. Кормушина, предисловие и введение И. В. Кормушина, примечания И. В. Кормушина, Е. А. Поцелуевского, А. Р. Рустамова. Т. 1. – М.: Вост. лит., 2010.
6. Özyetgin A. Melek. Ebū Ḥayyān. Kitabu’l-İdrak li Lisāni’l-Etrāk: Fiil: Tarihî- Karıştırmalı BirGramer ve Sözlük Denemesi. – Ankara: Köksav, 2001: 50-52.
7. Caferoğlu A. Kitāb al-İdrāk li-Lisān al-Аtrāk. – İstanbul: Evkaf Matbaası, 1931.
8. Әсирәддин Әбу Һәјјан әл-Әндәлуси. Китаб әл-идрак ли-лисан әл-әтрак / Әрәбҹәдән тәрҹүмә едәни Зија Бүнјадов. – Бакы: Азәрнәшр, 1992.
9. İzbudak V. El-İdrâk Haşiyesi (TDKYayınları). – İstanbul: Devlet Basım Evi, 1936.
10. Kilisli R. Bilge. El-Kavânînü’l-Külliye liZabti’l-Lûgati’t-Türkiyye. – İstanbul, 1928.
11. Toparlı R. El-Kavânînü’l-Külliyye li-Zabti’l-Lûğati’t-Türkiyye: Şekil Bilgisi Őzellikleri. İndeks // Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 1986, № 52: 143-196.
12. Toparlı R., Çögenli S., Yanık H. N. El-Kavânînü’l-Külliyye li-Zabti’l-Lûğati’t- Türkiyye. – Ankara: TDK, 1999.
13. Toparlı R., Vural H., Karaatlı R. KıpçakTürkçesi Sözlüğü. – Ankara: TDK, 1993; 2. Baskı, 2003.
14. Zajączkowski A. Słownik Arabskokipczackiz okresu Państwa Mameluckiego «Bulġat al-Muštaqfī Luġat at-Turk wа-l-Qifżāq» // Prace Orientalistyczne, t. I. Cz. II. Verba. – Warszawa: PAN, 1954; t. VII. Cz. I. Nomina. – 1958.
15. Atalay B. Et-Tuhfet üz-Zekiyye fī’l-Lûgat-it-Türkiyye. – İstanbul: TDK, 1945.
16. Изысканный дар тюркскому языку. Текст: Грамматический трактат XIV в. на арабском языке / Введ., пер., глассарий, указ. Э. И. Фазылова, М. Т. Зияевой; Отв. ред. А. Н. Кононов. – Ташкент: Фан, 1978.
17. Зияева М.Т. Исследование памятника XIVв. «Китаб ат-тухфат уз-закийа фи’л- лугат-ит-туркийа»: Лексика, морфология, словообразование. Дисс… канд. филол. наук. – Ташкент, 1972.
18. Zajączkowski A. 1) Chapitres choisis duVocabulaire arabe-kiptshak «ad-Durrat almudi’a fī-l-luġat at-turkīyya» // Rocznik Orientalistyczny. – Warszawa: PAN, (I) 1965, t. XXIX, z. 1: 39-98; (II), z. 2: 67-116; (III), 1969, t. XXXII, z. 2: 19-61; 2) Materiał kolokwialny arabskokipczacki w Słowniku«ad-Durrat al-mudi’a fī-l-luġat at-turkīya» // RocznikOrientalistyczny. – Warszawa: PAN, 1968, t. XXXI, z. 1: 71-115.
19. Ed-Dürretü’l-Mudiyye fi’l-Lügati’t-Türkiyye/ Hazırlayan: Recep Toparlı. – Ankara: TDK, 2003.
20. ,ةرهاقلا قالوب ةعبط ,حلاصدمحم نب دمحأ فيلأت ,يبرعلا و يكرتلا نامجرتلا باتك [ 20 ةيرجه 1253 – Ахмад ибн Мухаммад Салих. Китаб-и тарджуман Турки ва Араби. – Каир: Булак, 1253/1838.
21. Наджип Э. Н. Культура и тюркоязычная литература Мамлюкского Египта XIV века. – Туркестан, 2004: 27.
22. Мелиоранский П. М. Араб-филолог о турецком языке. – СПб., 1900.
23. Малов. Е. Ибн-Муханна о турецком языке // Записки Коллегии востоковедов, т. III, вып. 2. – Л., 1928: 221-248.
24. Battal A. Ibnü-Mühennā Lügati. – İstanbul, 1934.
25. Наджип Э. Н. Культура и тюркоязычная литература Мамлюкского Египта XIV века. – Туркестан, 2004: 31.
26. Zajączkowski A. Mameluckoturecka wersjaarabskiego traktatu o łucznictwie z XIV w. // Rocznik Orientalistyczny. – Warszawa: PAN, 1965, t. XX: 139-261.
27. Şirin R. Kitâb fî Riyâzâtü’l-Hayl, Kitâb fî İilmi’n- Nüššâb. – Erzurum: Atatürk Üniversittesi, 1989.
28. Öztopçu K.A Mamluk-Kipchak Manual from the 14th Century: Kitab fi Ilmu’n- Nushshab // Rocznik Orientalistyczny, 1990: 5-63; Kitab fi Ilma’n-Nushshab: A 14th Century Archery Treatise in Mamluk-Kipchak / Ed. by Öztopçu K. – İstanbul, 2002; Memlûk Kıpçakçasıyla Yazılmış Kaynaklardaki Okçuluk Terimleri: Archery Terminology in the Mamluk-Kipchak Sources // Festschrift in Honor of Günay Kut: Journal of Turkish Studies, 2004, 28/3: 257-274.
29. Ağar M. E. Kitâb‑ı fi’l-fıqh bi’l-Lisâni’t-Türkî. – İstanbul: Marmara Üniversitesi, 1989.
30. Ağar M. E. Baytaratu’l-vazıh. – İstanbul: Marmara Üniversitesi, 1986.
31. Özgür C.1) Baytaratü’l-Vâzıh: Metin. İndeks.– İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1986; 2) Baytaratü’l-Vâzıh’ın Kıpçak ve Türkmence Yazmalarına Göre Kıpçakçanın Oγuzcalaşması: Türkmenceleşmesi üzerine Bir Dil Araştırması. – İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 1994.
32. Öztopçu K. Memlûk Kıpçakcasıyla Yazılmış Bir Atçılık Risalesi: Kitab Baytaratu’l- Vazıh: A Manual of Horsemastership in Mamluk-Kipchak: Kitab Baytaratu’l-Vazıh // Journal of Turkish Studies, 2000: 189-229.
33. Şirin R. Kitâb fî Riyâzâtü’l-Hayl, Kitâb fî İilmi’n-Nüššâb. – Erzurum: Atatürk Üniversittesi, 1989.
34. Öztopçu K. A 14th Century Mamluk-Kipchak Treatise on Veterinary Sciences: Kitab fi Riyazati’l-Khayl // Journal of Turkish Studies, 1993: 153-170.
35. Zajączkowski A. Le traité de l’art chevaleresgue (furūsīa) en version mameloukkiptchak // Rocznik Orıentalıstyczny. – Warszawa: PAN, 1970, t. XXXIII, z. 2: 21-65.
36. Uğurlu M. Münyetü’l-ğuzāt / M. Uğurlu. – Ankara: Başbakanlık basımevi, 1987.
37. Munyatu’l-Ghuzat: A 14th Century Mamluk-Kipchak Military Treatise / Ed. by Öztopçu K. – Chicago: Harward University, 1989.
38. Toparlı R. Kitâb fi’l-fıqh: Şekil Bilgisi Özellikleri. Örnek metin. – Erzerum: Atatürk Üniversitesi, 1993.
39. Zajączkowski A. Mamelucko-kipczacki przekład arabskiego traktatu «Mukadimma Abū-l-Lait as-Sa-mar-kandi» (Ms. Istanbul, Aya Sofja 1451) // Rocznik Orientalistyczny. – Warszawa: PAN, 1959, t. XXII, z. 1: 73-99; Zajączkowski A. Le traitè arabe Mukaddima d’Aboū-l-Lait as-Samarkandī en version mamelouk-kiptchak (Ms. Istanbul, Aya Sofya 1451) // Prace Orientalistyczne. – Warszawa: PAN, 1962, t. XII.
40. Berberoğlu G. Kitâb-u Mukaddime-i Ebû’l-Leyisi’s-Semerkandî. – İstanbul: Türkiyat Enstitüsü, 1976.
41. Toparlı R. Kitâb-i Mukaddime-i Ebû’l-Leyisi’s-Semerkandî. – Erzurum: Atatürk Üniversitesi, 1989.
42. Aydın E. Şerhü’l-Menâr Grameri: Giriş. Gramer. Metin. Bibliografya. – Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1997.
43. Talân J. Mukaddemetü’l-Gaznevi fi’i-İbâdât (Ziyâ’u’l-Ma’nevî) Tercümesi. – Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1987.
44. Toparlı R. İrşâdü’l-Mülûk ve’s-Selâtin. – Ankara: TDK, 1992.
45. Наджип Э. Н. Культура и тюркоязычная литература Мамлюкского Египта XIV века. – Туркестан, 2004: 16.
46. Mu’inu’l-murid: İnceleme, metin, ceviri, dizin, tıpkıbasım / Hazirlayanlar: Recep Toparlı, Mustafa Argunsalı. – Ankara, 2008.
Рецензия
Для цитирования:
Гаркавец А.Н. ПРЕДМЕТ И ЗАДАЧИ КАЗАХСКОЙ ТЕОЛИНГВИСТИКИ. Tiltanym. 2020;(4):19-28. https://doi.org/10.55491/2411-6076-2020-4-19-28
For citation:
Garkaveс A.N. SUBJECT AND TASKS OF KAZAKH THEOLINGUISTICS. Tiltanym. 2020;(4):19-28. (In Russ.) https://doi.org/10.55491/2411-6076-2020-4-19-28