ЕКІ ТІЛДІ ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІКТЕРІНДЕГІ ЖАҢА ТЕРМИНДЕР МЕН ТЕРМИНДІК ҚОЛДАНЫСТАР (Қазақша-орысша геология терминдерінің сөздіктері бойынша)
Аннотация
Соңғы жиырма жыл ішінде геология саласы бойынша онға жуық қазақша-орысша терминологиялық сөздік жарық көрді. Бұл сөздіктердің бұрын шыққан сөздіктерден өзіндік ерекшеліктері, сондай-ақ кемшін тұстары бар. Мақалада осы сөздіктерге қысқаша шолу жасалып, жаңа терминдер мен терминдік қолданыстардың лексикографиялану, оларды біріздендіру жайы сөз етіледі.
Мақалада геология саласы бойынша жарық көрген екі тілді қазақша-орысша терминологиялық сөздіктер, олардағы терминдер мен терминдік тіркестердің құрамы, көлемі, жаңа терминдердің берілуі, қолданыстан шығуы, кейінгі сөздіктермен салыстырғандағы өзгерістері, жарыспалылық сынды мәселелер қарастырылады.
Авторлар туралы
А. Т. БекботаевҚазақстан
профессоры, геология-минерология ғылымдарының кандидаты
Алматы қаласы
А. Ж. Удербаев
Қазақстан
ассистент-профессоры, филология ғылымдарының кандидаты
Алматы қаласы
Әдебиет тізімі
1. Геология терминдерінің орысша-қазақша сөздігі. – Алматы: Ғылым, 1950.
2. Орысша-қазақша терминология сөздігі. Геология терминдері. 3-том. – Алматы: ҒА баспасы, 1960. – 200 б.
3. Мусатаева М.Ш. Двуязычная лексикография: тенденция и перспективы. – Алматы: РИОВАК РК, 2000. – 204 с.
4. Табылдиев К. Геологиялық терминдердің орысша-қазақша сөздігі. – Шевченко, 1990.
5. Сапарбаев К., Нүсіпбаев Т. Орысша-қазақша геологиялық түсіндірме сөздік. – Алматы: ҚазҰУ, 1991.
6. Әбдіраманов Ш., Жаркенов М., Нұрпейісова М., Тоқтамысов М. Тау-кен атауларының орысша-қазақша, қазақша-орысша терминологиялық сөздігі. – Алматы: РБК, 1993.
7. Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Геология, геодезия, география. – Алматы: «Рауан», 2000. –347 б.
8. Егізбаева Р. Қазіргі қазақ лексикографиясы: ізденістің белгісі // Ғасырлар тоғысындағы лексикоргафия және аударма. – Алматы, 2002. – 106 б.
9. Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Геология, геодезия, география. – Алматы: «ҚАЗақпарат», 2014. – 455 б.
10. Ш.Құрманбайұлы. Қазақ терминологиясы. – Алматы: «Сардар», 2014. – 928 б.
11. Н.Сейітов. Тағылымды терминдер базасын жасақтаудың тауқыметі мен түйткілдері (Көгілдір белдер кітабында). – Ақтөбе: «А-полиграфия», 2003. – 202– 237 бб.
12. Сейітов Н., Н.Кунаев. Мұнай және газ геологиясы танымдық және кәсіптіктехнологиялық терминдерінің түсіндірме сөздігі (Анықтамалық басылым). – Алматы, 2003. – 456 б.
13. Карагулова Б.С. Терминология саласындағы неологизация // Тәуелсіздік кезеңіндегі қазақ терминологиясы. – Астана, 2014.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Бекботаев А.Т., Удербаев А.Ж. ЕКІ ТІЛДІ ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІКТЕРІНДЕГІ ЖАҢА ТЕРМИНДЕР МЕН ТЕРМИНДІК ҚОЛДАНЫСТАР (Қазақша-орысша геология терминдерінің сөздіктері бойынша). TILTANYM. 2019;(4):48-54.
For citation:
Bekbotayev A.T., Uderbayev A.Zh. NEW TERMS AND TERMINOLOGICAL USES IN BILINGUAL DICTIONARIES OF GEOLOGICAL TERMS (based on the Kazakh-Russian dictionaries of geological terms). Tiltanym. 2019;(4):48-54. (In Kazakh)